شعر عروضیشعر عروضی، بهمعنای شعر دارای وزن و قافیه، بدون افاده تخیّل است. ۱ - توضیح اصطلاحعروض، میزان و معیار برای سخن منظوم است، چنانکه نحو، میزان و معیار برای کلام منثور است و به این سبب، عَروض گفته میشود که معروضٌ علیه شعر است؛ یعنی شعر را بر آن عرضه میکنند تا موزون و ناموزون آن از هم باز شناخته شود. بین شعر ارسطویی (یعنی شعر در اصطلاح ارسطو و منطقدانان مسلمان) و شعر عروضی، عموم و خصوص من وجه است و هر یک از جهتی اعم از دیگری است و از جهتی اخص از آن. بعضی از شعرها هم تخیّلی و هم دارای وزن و قافیهاند؛ مانند بسیاری از اشعار سعدی، حافظ و مولوی؛ پس اینگونه اشعار هم شعر عروضیاند و هم شعر منطقی و ارسطویی. برخی از شعرها تنها وزن و قافیه دارند و مفید تخیّل نیستند؛ مانند: اشعار الفیه بن مالک و منظومه سبزواری. بر این دسته از اشعار، شعر منطقی صدق نمیکند. دسته سوم، قضایای تخیّلی دارند، ولی وزن و قافیه ندارند. بر این دسته از اشعار، فقط شعر منطقی و ارسطویی صدق میکند، نه شعر عروضی. [۳]
خوانساری، محمد، منطق صوری، ص۲۳۸.
۲ - مستندات مقالهدر تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • خوانساری، محمد، منطق صوری. • سجادی، جعفر، فرهنگ معارف اسلامی. • خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس. ۳ - پانویس
۴ - منبعپایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «شعر عروضی»، تاریخ بازیابی۱۳۹۶/۱/۲۱. |