زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

شعر عروضی





شعر عروضی، به‌معنای شعر دارای وزن و قافیه، بدون افاده تخیّل است.


۱ - توضیح اصطلاح



عروض، میزان و معیار برای سخن منظوم است، چنان‌که نحو، میزان و معیار برای کلام منثور است و به این سبب، عَروض گفته می‌شود که معروضٌ علیه شعر است؛ یعنی شعر را بر آن عرضه می‌کنند تا موزون و ناموزون آن از هم باز شناخته شود. بین شعر ارسطویی (یعنی شعر در اصطلاح ارسطو و منطق‌دانان مسلمان) و شعر عروضی، عموم و خصوص من وجه است و هر یک از جهتی اعم از دیگری است و از جهتی اخص از آن.
بعضی از شعرها هم تخیّلی و هم دارای وزن و قافیه‌اند؛ مانند بسیاری از اشعار سعدی، حافظ و مولوی؛ پس این‌گونه اشعار هم شعر عروضی‌اند و هم شعر منطقی و ارسطویی. برخی از شعرها تنها وزن و قافیه دارند و مفید تخیّل نیستند؛ مانند: اشعار الفیه بن مالک و منظومه سبزواری. بر این دسته از اشعار، شعر منطقی صدق نمی‌کند. دسته سوم، قضایای تخیّلی دارند، ولی وزن و قافیه ندارند. بر این دسته از اشعار، فقط شعر منطقی و ارسطویی صدق می‌کند، نه شعر عروضی.
[۳] خوانساری، محمد، منطق صوری، ص۲۳۸.


۲ - مستندات مقاله



در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:

• خوانساری، محمد، منطق صوری.
سجادی، جعفر، فرهنگ معارف اسلامی.    
خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس.    

۳ - پانویس


 
۱. خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس، ص۵۸۷.    
۲. سجادی، جعفر، فرهنگ معارف اسلامی، ج۲، ص۱۰۶۳.    
۳. خوانساری، محمد، منطق صوری، ص۲۳۸.


۴ - منبع



پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «شعر عروضی»، تاریخ بازیابی۱۳۹۶/۱/۲۱.    



آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.